Przetwarzanie danych osobowych w codziennych sytuacjach odbywa się zasadniczo według przepisów RODO oraz przepisów wdrażanych od 2025 roku. RODO nakłada obowiązek zgody na przetwarzanie, wymaga rejestracji procesów oraz zapewnia prawa dotyczące kontroli nad swoimi danymi[5][7]. Przestrzeganie nowych regulacji jest niezbędne zarówno dla podmiotów gospodarczych, jak i instytucji działających w Unii Europejskiej.
Zakres przepisów regulujących przetwarzanie danych osobowych
Podstawą prawną są tu przede wszystkim Ogólne Rozporządzenie o Ochronie Danych (RODO) oraz zapowiadane na 2025 rok nowe regulacje. RODO określa sześć podstaw prawnych przetwarzania danych: zgodę osoby, wykonanie umowy, prawny obowiązek, ochrona żywotnych interesów, realizację zadania publicznego oraz prawnie uzasadnione interesy administratora[5][7]. Nowe regulacje, które wchodzą w życie od września 2025, precyzują standardy w zakresie rejestracji i monitorowania procesów przetwarzania[1][2]. Przepisy te dotyczą wszystkich podmiotów przetwarzających dane w państwach członkowskich UE, bezpośrednio rozszerzając ich odpowiedzialność[2][4].
Podstawy prawne przetwarzania danych osobowych
Każde przetwarzanie danych osobowych musi być poparte jedną z podstaw wskazanych w RODO, taką jak wyraźna zgoda osoby, wykonanie umowy lub obowiązek prawny[5][7]. RODO gwarantuje ponadto prawa takie jak dostęp do danych, sprzeciw wobec przetwarzania, uzupełnienie czy usunięcie danych, czyli tzw. „prawo do bycia zapomnianym”[7]. Nowe akty prawne wzmacniają te prawa, m.in. poprzez rozszerzone prawo do przenoszenia danych[1]. Podstawy te zapewniają legalność i przejrzystość procesów w codziennym obrocie[5][7].
Obowiązki i procesy związane z ochroną danych
Przetwarzanie danych osobowych obejmuje pozyskiwanie, przechowywanie, modyfikację oraz usuwanie danych zgodnie z normami RODO[3][4]. Kluczowym obowiązkiem jest zgłaszanie naruszeń danych osobowych w terminie nieprzekraczającym 72 godzin od ich wykrycia, co wyznacza nowy standard szybkiej reakcji na incydenty[1][4]. Dodatkowo, administratorzy są zobowiązani do prowadzenia szczegółowych rejestrów wszystkich procesów przetwarzania, co stanowi jeden z filarów skutecznej ochrony i audytu[1]. W myśl nowych regulacji pojawiają się także rozbudowane mechanizmy kontrolne, obejmujące wymogi pseudonimizacji, szyfrowania oraz ograniczenia profilowania w celu ochrony tożsamości osób[7].
Nowe regulacje od 2025 roku i ich znaczenie
Wejście w życie Aktu w sprawie danych od 12 września 2025 r. przynosi nowe mechanizmy związane ze sprawiedliwym dostępem do danych i ich przejrzystym wykorzystywaniem, ale nie zastępuje RODO, a jedynie je uzupełnia[2][9]. Istotnym novum jest wprowadzenie precyzyjnych praw związanych z przenoszeniem danych, które rozszerzają możliwości obywateli w zakresie zarządzania własnymi informacjami[1]. Akty regulujące przetwarzanie danych zachowują nadrzędność zasady celowości, ograniczenia czasowego oraz transparentności wobec wszystkich etapów przetwarzania[9]. Odpowiedzialność za niewywiązanie się z nowych obowiązków może skutkować surowymi karami, które według obecnych przepisów mogą wynosić do 20 milionów euro lub 4% rocznego obrotu podmiotu[4].
Kontrola i zarządzanie danymi osobowymi
Prowadzenie rejestrów przetwarzania danych oraz zgłaszanie naruszeń są kluczowymi elementami obecnych i nowych przepisów[1][4]. Pozwalają one nie tylko skuteczniej monitorować cały cykl życia danych osobowych, ale również zwiększają szanse na obronę swoich praw przez osoby, których dane dotyczą. Warto podkreślić, że ten system kontrolny wspiera także ogólną stabilność prawną w zakresie codziennego przetwarzania danych[3][4].
Podsumowanie
W codziennych sytuacjach przetwarzanie danych osobowych oparte jest na przepisach RODO oraz nowych regulacjach wchodzących w życie w 2025 roku[5][7][1][2]. Wdrażane zmiany koncentrują się na zwiększeniu odpowiedzialności i transparentności podmiotów przetwarzających dane, dając osobom fizycznym więcej narzędzi kontroli nad swoimi informacjami[1][2][4]. Bieżąca znajomość i przestrzeganie tych przepisów jest niezbędne dla zachowania zgodności prawnej oraz minimalizowania ryzyka związanego z naruszeniami danych.
Źródła:
- [1] https://securitybsides.pl/ustawa-o-ochronie-danych-osobowych-2025/
- [2] https://uodo.gov.pl/pl/138/3878
- [3] https://interviewme.pl/blog/ochrona-danych-osobowych
- [4] https://lexliber.pl/pl/n/Jakie-dane-osobowe-podlegaja-ochronie-w-2025-roku/25
- [5] https://lexdigital.pl/dane-osobowe-przewodnik
- [7] https://star.edu.pl/rodo-co-to
- [9] https://dudkowiak.pl/blog/jakie-wyzwania-w-ochronie-danych-osobowych-czekaja-nas-2025-roku/
Portal Pomóżmy Dzieciom to przestrzeń, gdzie rzetelna wiedza spotyka się z praktycznymi poradami z różnych dziedzin życia. Łączymy ekspertów z czytelnikami, tworząc społeczność opartą na wzajemnym wsparciu i rozwoju. Dostarczamy sprawdzone informacje i inspirację do świadomego podejmowania codziennych decyzji.